Dit is een artikel uit het NRC-archief De artikelen in het archief zijn met behulp van geautomatiseerde technieken voorzien van metadata die de inhoud beschrijven. De resultaten van deze technieken zijn niet altijd correct, we werken aan verbetering. Meer informatie.

Rampen

‘Kerncentrale Borssele ontsnapte meerdere malen aan grote ongelukken’

De kerncentrale van Borssele heeft de afgelopen 31 jaar meerdere malen te maken gehad met ernstige storingen. Sinds de jaren tachtig vonden 372 storingen plaats die gemeld zijn bij toezichthouder de Kern Fysische Dienst. Sommige van deze storingen waren „onacceptabel” en alleen door toeval zijn er geen grote ongelukken gebeurd. Dat heeft oud-hoogleraar elektriciteitsvoorziening Cees Andriesse vandaag gezegd in radioprogramma Argos.

Op 27 februari 1986 deed zich een van de ernstigste storingen voor. Tijdens het wisselen van splijtstofstaven werd een nieuwe transformator in gebruik genomen, die de centrale van stroom moest gaan voorzien. Bij het testen van de transformator ontstond een storing en viel de stroom uit. Door een menselijke fout trad er van alle noodstroomsystemen vervolgens maar één in werking, een dieselaggregaat. Ook dit viel daarna uit. Uiteindelijk kon een ernstig ongeluk worden voorkomen doordat een naastgelegen kolencentrale noodstroom kon leveren.

Andriesse noemt het puur toeval dat de kolencentrale daar staat. „Het is een beetje absurd”, zegt hij. De kolencentrale maakt immers officieel geen onderdeel uit van het veiligheidssysteem van de kerncentrale.

Ruim een jaar later, op 10 oktober 1987, viel de stroom in de kerncentrale weer uit. Van de drie dieselaggregaten bleek er vervolgens maar één te werken. Ook in 2006 heeft zich nog een probleem met de noodstroom voorgedaan.

Andriesse zegt in Argos dat deze incidenten aantonen dat de veiligheid van de kerncentrale tekort schoot:

“Men is door het oog van de naald gekropen en gered door het toeval. Onder iets andere omstandigheden had er een ernstige situatie kunnen optreden. Dat is onacceptabel.”

Het programma Argos zoomt met name in op de zeven keer dat zich bij de kerncentrale van Borssele problemen hebben voorgedaan met de noodstroomvoorziening. Er wordt een vergelijking getrokken met de huidige nucleaire ramp in Japan. Bij de kerncentrale Fukushima Dai’ichi begonnen de problemen ook doordat de noodstroomvoorziening niet werkte, waardoor er geen koelwater voor de drie in werking zijnde reactoren meer beschikbaar was. Daardoor vonden in alle drie de reactoren waterstofexplosies plaats, en barstten de splijtstofstaven.

Het radioprogramma stelt dat er blijkbaar geen uitzonderlijke combinatie van een zware aardbeving en een heftige tsunami nodig zijn om dergelijke problemen te veroorzaken.

Naar aanleiding van de gebeurtenissen in Japan besloot Duitsland zeven kerncentrales te sluiten die voor 1980 in gebruik werden genomen.

Het debat over de bouw van een nieuwe kerncentrale in Nederland rond 2015 werd, vanwege de nucleaire crisis in Japan, uitgesteld. Gisteren vertelden drie oud-topambtenaren in NRC Handelsblad dat de Nederlandse overheid te weinig kennis in huis heeft om verantwoord nieuwe kerncentrales te laten bouwen.

Aan dit artikel schreef NRC redacteur Marcel aan de Brugh mee en vervangt het eerder vanochtend verschenen artikel op nrc.nl naar aanleiding van een
, bericht in de Volkskrant.