Amsterdamse gemeenteraad: ‘Maak van Ketikoti net zo’n vrije dag als Koningsdag’

Het Amsterdamse gemeentebestuur moet Ketikoti voordragen als erkende nationale feestdag, vinden de PvdA, die het initiatief nam, GroenLinks, Denk, Bij1, SP, Partij voor de Dieren en ChristenUnie, die het voorstel ondertekenen en dus steunen. Deze partijen zijn goed voor 26 van de 45 stemmen in de gemeenteraad, een meerderheid. Ook zou Amsterdam zich moeten aansluiten bij het collectief dat de wens tot erkenning onder de aandacht brengt van de regering.

Als het lukt komt Ketikoti, de herdenking van de afschaffing van de slavernij, in het rijtje van Koningsdag, Pasen, Kerstmis, Bevrijdingsdag en nog enkele feestdagen.

Een feestdag is niet direct een algemene vrije dag, denk aan Goede Vrijdag. En dus krijgt het college de opdracht om werk te maken van een vrije dag op 1 juli voor de Amsterdamse gemeenteambtenaren. Hiertoe moet het in gesprek met de vakbonden en de ondernemingsraad.

Nenita la Rose (PvdA) vindt het voorstel noodzakelijk: ,,In Nederland is nog altijd sprake van ontkenning of bagatellisering van het koloniale verleden en de gevolgen daarvan voor de nabestaanden. We hebben te lang vastgehouden aan een veilige mening.”

De indieners sluiten met hun voorstel aan bij de brede discussie over racisme, ontstaan na de dood door gewelddadig politieoptreden van George Floyd in Amerika. ,,In Nederland is sprake van institutioneel racisme, kijk naar het optreden van de Belastingdienst”, zegt La Rose. ,,Ons koloniale verleden heeft de basis gelegd voor dit racisme. Slavernij heeft geleid tot onderdrukking en ongelijke behandeling. We zien dat meer en meer mensen dit erkennen. Daarom is het tijd voor politiek handelen.”

Drie van de vier coalitiepartijen – PvdA, GroenLinks en SP – hebben dit voorstel ondertekend. Nummer vier, D66, ontbreekt. ,,Het pleidooi en de lobby voor een nationale feestdag kan D66 zeker steunen, de vertaling in een verplichte vrije dag voor de Amsterdamse ambtenaren echter niet”, zegt D66-raadslid Jan-Bert Vroege. ,,Door dit nu direct aan elkaar te koppelen, doe je noodzaak voor een landelijke erkenning van Ketikoti, denk ik, geen goed.”

Ninsee, het Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis, juicht het voorstel van de raadsmeerderheid toe. ,,Dit is een mooi initiatief”, zegt voorzitter Linda Nooitmeer. ,,Wat ons betreft staat 1 juli in het teken van feest en herdenking. Daar past een vrije dag bij. Het racisme dat hier rondwaart, is een gevolg van dit verleden. Daarom is het belangrijk dat we naast elkaar gaan staan.”

Eerder nam de Amsterdamse raad al het initiatief voor excuses van de gemeente voor haar rol bij de slavenhandel. Amsterdam zou de eerste Nederlandse gemeente zijn die dit doet. Het gemeentebestuur heeft onderzoek in gang gezet naar welke rol Amsterdam precies heeft gespeeld. Het was de bedoeling dat dit de opmaat was naar excuses, woensdag op Ketikoti uitgesproken door burgemeester Femke Halsema. Vanwege de coronapandemie heeft het onderzoek vertraging opgelopen en zijn de excuses uitgesteld. Als alles een beetje vlotjes verloopt, zouden volgend jaar de excuses uitgesproken kunnen worden op een nationale feestdag en vrije dag. ,,Dat zou machtig zijn”, zegt La Rose.