De oppositie vindt dat het zorgpersoneel een structurele loonsverhoging moet krijgen voor al het werk tijdens de coronacrisis © ANP

Toch onafhankelijk onderzoek naar coronabeleid kabinet

Er komt toch een tussentijds onafhankelijk onderzoek naar de aanpak van de coronacrisis. De coalitie stemde vanmiddag onverwacht in met het voorstel van de PvdA, dat ook door de gehele oppositie gesteund werd.

Maarten van Ast 16-06-20, 17:14 Laatste update: 16-06-20, 22:55

Een andere belangrijke motie, over salarisverhoging voor zorgpersoneel, eindigde opnieuw in een gelijke uitkomst, maar wordt opnieuw in stemming gebracht.

Het kabinet gaf eerder al via een Kamerbrief gehoor aan de oproep van de voltallige oppositie om nog deze zomer een kort onderzoek te laten houden naar de coronacrisis. Vorige week stemde de regeringscoalitie nog tegen die oproep, maar door de toezegging konden VVD, CDA, D66 en ChristenUnie de motie alsnog steunen.

De Onderzoeksraad voor de Veiligheid (OVV) is op verzoek van het kabinet al bezig met onderzoek en vorige week vond het kabinet een tweede onderzoek daarom onnodig en voorbarig. Maar nu vraagt minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) toch een aantal deskundigen om te kijken wat er beter kan en wat we zouden kunnen leren van de corona-aanpak in andere landen. Voor 1 september moeten er ‘concrete aanbevelingen’ liggen. De Jonge wil ‘geen vuistdik rapport’.

Welke deskundigen zullen worden ingezet, is nog onduidelijk. De Jonge liet de Kamer voorafgaand aan de stemming in een brief al weten dat ook het kabinet deze zomer ‘lessen wil trekken’ uit de corona-aanpak tot dusver, om zo beter voorbereid te zijn op een mogelijke tweede besmettingsgolf in de herfst.

Lilian Marijnissen (SP) en Lodewijk Asscher (PvdA) dienden het voorstel in © ANP

PvdA-leider Lodewijk Asscher, die om het onderzoek had gevraagd, is blij met de toezegging van het kabinet. Volgens hem gaat het er niet om het kabinet af te rekenen op gemaakte fouten maar ‘om de blik van buiten om fouten te voorkomen’. VVD-Kamerlid Hayke Veldman benadrukt dat de partij zelf ook in een motie had gevraagd om lessen te trekken. ,,Het is belangrijk om te kijken wat er goed is gegaan en wat beter kan.’’

Salaris zorgmedewerkers

Bij de tweede motie, die opriep tot verhoging van de zorgsalarissen, was net als vorige week sprake van een gelijke uitkomst. Marijnissen zal de motie desondanks voor een derde keer in stemming laten brengen. ,,We zullen de druk op de coalitie blijven opvoeren’’, zegt ze. ,,Door keer op keer nee te zeggen, gaan we van klappen voor de zorg naar een klap in het gezicht van de zorg.’’ En als de stemmen de volgende keer wéér staken, wil Marijnissen proberen bij het debat over de Voorjaarsnota meer geld vrij te maken voor salarisverhoging.

Opmerkelijk was dat Kamerleden Renske Leijten (SP) en Kees Verhoeven (D66) de stemming voor deze motie niet bijwoonden, terwijl ze wél in het pand waren. Door een menselijke fout ging de stemmingsbel, die Kamerleden moet waarschuwen, niet af, meldt een woordvoerster van de Tweede Kamer. ,,Maar dat had aan de uitslag niets veranderd, omdat mijnheer Verhoeven tegen wilde stemmen en mevrouw Leijten voor wilde stemmen. Volgende week komt er dus nog een stemronde.”

Minister Wopke Hoekstra (Financiën) liet eerder al weten dat het zorgpersoneel een eenmalige bonus krijgt, maar dat vindt de oppositie niet genoeg. Niet alleen applaus, maar ook een structurele salarisverhoging voor alle mensen werkzaam in de zorg. Vijf procent erbij, als het aan de SP ligt. De coalitie ziet dat niet zitten; het is al lastig genoeg om de begroting voor 2021 rond te krijgen voor Prinsjesdag. Bovendien: moet die salarisverhoging voor iedereen in de zorg gelden, zoals de oppositie wil? Uiteindelijk stemden 70 Kamerleden voor verhoging, en 70 tegen.

De Tweede Kamer stemde hoofdelijk over de twee moties, nadat de oppositie en coalitie bij de algemene stemming vorige week lijnrecht (75 - 75) tegenover elkaar stonden. Een unieke situatie, want slechts zelden worden moties door alle oppositiepartijen gesteund, van links tot rechts. Na het vertrek van Wybren van Haga bij de VVD verloor de coalitie zijn zetelmeerderheid, waardoor er nu precies evenveel oppositieleden als coalitieleden in de Kamer zitten.

Andere inrichting

Minister De Jonge zei dit weekend in gesprek met deze redactie dat de zorg 'fundamenteel’ anders moet worden ingericht, waarbij verregaande samenwerking centraal staat. ,,Ieder voor zich is gewoon geen oplossing’’, aldus de Jonge. ,,De centrale overheid moet soms een dwingende en sturende rol hebben.”

De Jonge is al langer kritisch over doorgeslagen marktwerking in de zorg en gaat zijn plannen samen met kabinet en Kamer uitwerken. ,,Deze crisis is één groot pleidooi voor minder markt, meer samenwerking en meer centrale regie.”

Lees hier het volledige interview met minister De Jonge.

Bekijk onze video's over het coronavirus in onderstaande playlist: