Direct naar artikelinhoud
Energieverbruik

Afhankelijk van gas uit Rusland, ja dat zijn we. Het goede nieuws: er zijn alternatieven

Een gasstation in Oekraïne, waardoor Russisch gas stroomt. Europa wil minder afhankelijk worden van Russisch gas.Beeld AP

Europa is sterk afhankelijk van gas uit Rusland. Maar de EU kan, als ze wil, die afhankelijkheid snel verminderen.  

Sluit geen nieuwe gascontracten af met Rusland. Koop meer gas uit andere landen. Sluit geen kerncentrales. Leg sneller wind- en zonneparken aan. En zet de thermostaat wat lager. 

Het zijn vijf adviezen uit een plan van het Internationaal Energie Agentschap (IEA) om de Europese afhankelijkheid van Rusland op het gebied van aardgas te verminderen. 

De organisatie, een denktank en adviseur op energiegebied voor 31 merendeels rijke landen, presenteerde het plan donderdag samen met de Franse minister van ecologietransitie Barbara Pompili en de Estse eurocommissaris voor energie Kadri Simson. De laatste was gekleed in het geel en blauw, de kleuren van Oekraïne.

Van al het gas dat de EU-landen verbruiken, komt 40 procent uit Rusland. Dat percentage kan, stelt het IEA, snel omlaag: met ruim een derde in een jaar tijd zelfs. Eerste vereiste: verleng aflopende gascontracten met Rusland niet. Dat scheelt al 12 procent van het huidige verbruik. 

Op zoek naar meer lng

Dat betekent dat landen wel op zoek moeten naar alternatieven. Die zijn er in principe, zegt het IEA: Noorwegen, Algerije, Azerbeidzjan en Qatar. Ook vloeibaar gas (lng) is een alternatief, al zal dat, als er veel vraag is, wel erg duur zijn. Traditioneel gaat veel vloeibaar gas richting China, Japan en Zuid-Korea. Met die landen moet de EU concurreren als het aan lng wil komen.

Europa moet, stelt het IEA in zijn advies dat in een dikke week is opgesteld, ervoor zorgen dat de gasreservoirs voor de winter goed zijn gevuld – vorig jaar was dat niet zo – en haast maken met het opleveren van wind- en zonneparken. Veel parken worden dit jaar in gebruik genomen, maar dat kunnen er meer zijn als (bijvoorbeeld) vergunningen sneller worden verleend.

Het IEA adviseert verder om af te zien van de geplande sluiting van vier kerncentrales in Europa, als de veiligheid dat tenminste toelaat. Een vijfde centrale die in 2023 dicht zou gaan, kan ook beter open blijven. Bio-energiecentrales zouden volgens de energie-adviseur meer kunnen produceren dan afgelopen jaar. Toen draaiden ze maar op 50 procent van hun capaciteit.

Een graadje lager

Adviezen heeft het IEA ook voor burgers en bedrijven. Maak haast met het isoleren van gebouwen. Vervang gasboilers. Koop warmtepompen. Plaats zonnepanelen op het dak. Zet de thermostaat wat lager. Volgens het IEA ligt de gemiddelde temperatuur in Europese gebouwen op 22 graden. Dat kan best een graadje lager en dat scheelt, qua energieverbruik een flinke jas. Die jas hoeft dan echt niet aan.

Zowel IEA-voorman Fatih Birol, als Pompili als eurocommissaris Simson benadrukten dat de plannen van het IEA in lijn zijn met de Green Deal, het grote vergroeningsprogramma van de EU. Sterker nog, in hun ogen kan de energietransitie, de overgang naar duurzame energiebronnen, een stimulans krijgen door de maatregelen die zijn bedoeld om de afhankelijkheid van Rusland te verkleinen en te voorkomen dat de Russische staatskas verder wordt gespekt. 

Opvallend was Birols reactie op het woensdag genomen besluit van 23 olie producerende landen om hun productie voorlopig slechts een klein beetje te verhogen. De Turk wilde er maar een woord over kwijt: “Disappointing”. Teleurstellend, dus.

Lees ook:

Een (duurzame) vuist maken tegen Poetin? Dit kunnen Nederlanders doen om minder gas te gebruiken

Bijna elke Nederlander die energie verbruikt, maakt onbewust gebruik van Russisch gas. En spekt indirect de Russische kas. Wie iets voor Oekraïne wil doen, moet zijn gasverbruik omlaag brengen, bepleit de Nederlandse Vereniging Duurzame Energie.