NRC-correspondent Oscar Garschagen verlaat krant na journalistieke fouten

Oscar Garschagen, die tien jaar correspondent voor NRC was in China, heeft de voorbije jaren ernstige fouten gemaakt tegen onze journalistieke regels. Hij heeft daarmee het vertrouwen geschaad dat de redactie en de lezer in hem stelden. Dat is gebleken uit een intern onderzoek dat NRC de voorbije weken heeft gevoerd. Garschagen (64) verlaat de organisatie.

Begin deze maand beschuldigde Zhang Chaoqun, die de afgelopen twee jaar de assistent van Oscar Garschagen was, onze correspondent ervan dat die ‘citaten, namen en plaatsen’ zou hebben verzonnen in een aantal van zijn recente artikelen in de periode 2015-2017.

In een blog gaf hij zeven voorbeelden van wat hij ‘faking news’ noemde. Het waren zware aantijgingen die niet onweersproken konden blijven. Oscar beantwoordde meteen de beschuldigingen in detail en de hoofdredactie betreurde in een blog dat de naam van onze correspondent door het slijk werd gehaald.

De krant opende intern wel een onderzoek en vroeg Oscar naar bewijsstukken die zijn versie van de feiten konden staven. De hoofdredactie en de chef Buitenland voerden uitvoerige gesprekken met hem om de beschuldigingen na te lopen. Ook de ombudsman verdiepte zich, op verzoek van de hoofdredactie, in de zaak.

Na verschillende gesprekken met Oscar moest de hoofdredactie daarbij vaststellen dat hij nu eens onvoldoende in staat bleek om zijn versie van de feiten hard te maken, dan weer moest toegeven dat hij erg slordig was geweest of zelfs plagiaat had gepleegd.

Zo bleken in een reportage over zelfmoord bij ouderen in China namen door elkaar gehaald en leunde Oscar te veel op andere media. In een verhaal over de Zuid-Chinese zee bracht Oscar citaten van verschillende personen samen in een niet bestaand persoon. In een reportage over zombiefabrieken gebruikte hij zonder bronvermelding personen uit artikelen van de Amerikaanse zender NPR die hij zelf niet had gesproken.

Citaten in een reportage over golf in China bleken niet opgetekend uit de mond van een golfhoogleraar, maar afkomstig uit een blog en artikelen van diens hand. In een verhaal over het Chinese kredietstelsel werd een citaat van een Belgische expert in de mond gelegd van de Chinese professor Meng. (Details van de beschuldigingen en de voorlopige resultaten van ons onderzoek zijn te lezen op nrc.nl)

„In aanloop tot mijn pensionering [Oscar zou volgend jaar met pensioen gaan] wilde ik laten zien dat ik het best allemaal nog kon”, zei Oscar vorige week in een emotioneel gesprek met de hoofdredactie. Onze collega vertelde daarbij hoe hij de voorbije tijden kampte met burnout-verschijnselen en depressie. „Ik ben doorgegaan tegen alle signalen in.”

„Er zijn heel veel verhalen van de laatste tijd die dik in orde zijn”, aldus Garschagen. Die verhalen „bevestigden voor mezelf dat ik het nog best kan, op topniveau presteren”. Maar ook: „Ik heb het in sommige stukken mooier en interessanter gemaakt dan het was. Niet zozeer inhoudelijk maar wel in de vorm. Ik had dingen gehoord van mensen die ik gesproken had, ik had dingen gelezen, en maakte in een paar gevallen daar dan mijn eigen verhaal van.”

„Ik heb daarmee het vertrouwen van de krant beschaamd. Ik weet gewoon niet meer precies wat ik dacht, anders dan het gaat niet gebeuren dat ik hier niet met een verhaal terugkom. Dat was mijn eer te na en al schrijvend ging ik een grens over, eigenlijk zonder het goed te beseffen. Ik vergeef het mijzelf nooit dat ik zo stom ben geweest en dat ik de normen van de krant en van mijzelf heb geschonden.”

De hoofdredactie moet daarom concluderen dat ze, in elk geval voor de genoemde artikelen, niet kan instaan voor het feit dat die zijn gebaseerd op eigen waarneming van onze correspondent. Duidelijk is dat Garschagen in verschillende gevallen zonder bronvermelding geput heeft uit stukken van andere journalisten en andere media en dus plagiaat heeft gepleegd. Aan de stukken waarover twijfel is gerezen zullen we in ons digitaal archief de volgende noot toevoegen: ‘Uit intern onderzoek bleek dat NRC niet kan instaan voor de journalistieke integriteit van dit verhaal’.

Een eerdere assistent van Garschagen gaf intussen aan dat Oscar, in de periode waarin hij met hem werkte, wel degelijk journalistiek zorgvuldig tewerk ging. De hoofdredactie onderzoekt wel nog enkele andere stukken waarvan ook twijfel bestaat of die de toets der NRC-code kunnen doorstaan. We zullen het resultaat van dat onderzoek toevoegen aan het verslag op onze site. Intern gaan we na of we onze controlemechanismes moeten versterken.

Ondanks de fouten die Garschagen heeft gemaakt zullen we Oscar als mens én collega in ons hart blijven dragen. De recente fouten mogen niet verhullen dat hij de voorbije jaren uitstekend werk heeft verricht.

Oscar Garschagen en de hoofdredactie hebben gezamenlijk besloten dat hiermee een einde is gekomen aan een langdurig correspondentschap en aan het redacteurschap bij NRC.

Voor mogelijke reacties: p.vandermeersch@nrc.nl